به گزارش ستاد خبری سی و چهارمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی، آیت الله احمد مبلغی، نماینده مجلس خبرگان رهبری در وبینار «مبانی و چالش های دینی و معنوی در مواجهه با بلایا و مصائب» در سی و چهارمین کنفرانس وحدت اسلامی به بررسی قواعد فقهی مرتبط با بهداشت عمومی پرداخت.
وی اظهار کرد: بهداشت عمومی از مسائل زیر بنایی و اصولی زندگی اجتماعی است. بدین مفهوم که هر گونه اشکال یا اختلال یا مشکلی که در بهداشت عمومی به وجود آید تأثیر منفی بر زندگی و حرکت و فعالیت جامعه خواهد داشت. از همین روی می بینیم که روابط اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی تحت تأثیر مسئله کرونا قرار گرفت و در سایه کرونا جهان به این نتیجه رسید که تجارب بشری که با آن ها و به وسیله آن ها و با تکیه بر آن ها زندگی می کند تا حد زیادی در سایه مشکل بهداشت عمومی تحت تأثیر کرونا تغییر پیدا کرد.
آیت الله مبلغی یادآور شد: بر این اساس ما نباید به بهداشت عمومی به عنوان یک مسئله سطحی و فرعی نگاه کنیم زیرا این مسئله به یک مسئله مهم و بنیادین و مهم تبدیل شده است و همه پدیده های اجتماعی در جامعه به نوعی تحت تأثیر مسئله بهداشت عمومی قرار گرفته اند. و بدین ترتیب می بینیم که جهان به سمت بازنگری و باز تعریفی در مورد راه ها و چهارچوب ها و قوانین و قواعد بهداشت عمومی می رود. فقها نباید به این مسئله که به مسئله مهم و اساسی بشر تبدیل شده است بی اعتنا باشند. ما باید پژوهش های گسترده و بنیادین از دیدگاه فقه انجام دهیم. فقه قابلیت های بسیاری دارد.
وی ادامه داد: من پیشنهاد می کنم فقهای اسلام از شیعه و سنی فقه تطبیقی در زمینه بهداشت را پایه گذاری کنند. این اقدام تأثیر مثبتی بر نسل کنونی و جامعه بزرگ اسلامی مان خواهد داشت زیرا با این رویکرد می توانیم ثابت کنیم و نشان دهیم که فقه اسلامی قابلیت ها و توانایی های زیادی دارد. پیشنهاد دیگر من این است که با توجه به این که قواعد فقهی بیش از احکام جزئی انسجام دارند و به ما انسجامی منطقی و عقلانی در خصوص مسائل کلی و جدید می دهند پژوهش در خصوص قواعد فقهی را به عنوان گام نخست در نظر بگیریم.
نماینده مجلس خبرگان رهبری اذعان کرد: ما باید سلامت خود را بر احکام موجود در شریعت مقدم بداریم. این نص حکم است. یعنی شریعتی که احکامی را برای ما آورده است خود این شریعت می گوید اگر خطری برای سلامتی وجود داشته باشد باید سلامت و حیات بدن را بر احکام وارد شده در دین و شریعت ترجیح دهید. در این رابطه روایتی وارد شده از امام علی بن ابی طالب علیه السلام که جالب توجه است. در آن زمان جامعه در خطر قحطی بود و احتمال قحطی در دوران آن حضرت وجود داشت و امام علیه السلام در دعای استسقاء فرمودند: نزول آن را بر بندگان تعجیل فرما زیرا بدن ها در حال هلاکت هستند.
وی ادامه داد: این موضوع نشان می دهد خطر متوجه یک یا دو یا سه شخص نبوده بلکه خطر قحطی حیات انسان را در سطح وسیع اجتماع تهدید می کرده است. سپس حضرت می فرماید: اگر بدن ها بمیرند دین هم می میرد. یعنی هلاک بشر منجر به از میان رفتن دین می گردد. امام علیه السلام بین دو موضوع بنیادین ارتباط برقرار می کند. دین و بهداشت عمومی. زیرا منظور هلاک بشر در مقیاس اجتماعی است که همان بهداشت عمومی است. پس سرزندگی و فعالیت و ظهور و حضور دین منوط به بهداشت عمومی است و راه دین از مسیر بهداشت عمومی می گذرد.
آیت الله مبلغی تأکید کرد: این روایت به وضوح تفکری را که معتقد است ما باید به تقویت دین بپردازیم گر چه بهداشت عمومی در خطر باشد و نباید اعتنایی به بهداشت عمومی داشته باشیم را رد می کند. کسانی که این گونه می اندیشند و معتقدند، به دین به صورتی امری جدا از انسان و زندگی و سلامتی انسان می نگرند. این افراد کاملا از مفهوم دین دورند. امر و زمام دین به مسائل اجتماعی و در رأس آن ها سلامتی جسم ارتباطی تنگاتنگ دارد. پس اگر بدن ها نابود شوند دین از بین می رود. بر اساس این رویکرد باید در این شرایط شیعه و سنی دوشادوش هم فقه تطبیقی در زمینه سلامت را پایه گذاری کنند.